Xác định công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở (CĐCS) tại doanh nghiệp (DN) hết sức quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức công đoàn có thể thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng, chăm lo đời sống cho người lao động (NLĐ), thời gian qua, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp đẩy mạnh công tác này và đã đạt được một số kết quả tích cực. Tuy nhiên, qua quá trình thực hiện, vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế; tỷ lệ DN có tổ chức công đoàn chưa đạt như mong muốn.
Toàn tỉnh hiện có gần 2.000 DN đăng ký kinh doanh, với hơn 45.000 lao động. Tuy nhiên, hiện chỉ có 167 DN thành lập tổ chức công đoàn, với hơn 9.000 đoàn viên. Qua khảo sát của LĐLĐ tỉnh, hiện có khoảng 162 DN có từ 5 lao động trở lên được đóng bảo hiểm xã hội, tức là có đầy đủ điều kiện, nhưng vẫn chưa thành lập tổ chức công đoàn.
Một trong những khó khăn trong việc phát triển đoàn viên, thành lập CĐCS đó là tình hình sản xuất, kinh doanh tại DN không ổn định. Nhiều DN làm ăn thua lỗ phải tạm thời cho công nhân nghỉ việc; một số khác chỉ hoạt động theo mùa vụ nên số lượng công nhân luôn thay đổi. Chính vì vậy có tình trạng tại thời điểm khảo sát, DN có đầy đủ điều kiện thành lập tổ chức công đoàn, nhưng chỉ thời gian ngắn, số lượng lao động giảm, thậm chí DN giải thể, việc thành lập CĐCS, phát triển đoàn viên không thể thực hiện được. Trung bình hàng năm, toàn tỉnh giải thể từ 4 – 7 CĐCS, số lượng đoàn viên vì thế cũng giảm theo.
LĐLĐ huyện Ninh Phước trao quyết định thành lập
CĐCS Công ty TNHH Năng lượng Surya Prakash Việt Nam.
Chất lượng hoạt động của tổ chức công đoàn tại các DN cũng là vấn đề đáng quan tâm. Đồng chí Nguyễn Hữu Hòa, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh, kiêm Chủ tịch Công đoàn Các khu công nghiệp cho biết: Được sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Tổng LĐLĐ Việt Nam và sự phối hợp tích cực của các sở, ngành, LĐLĐ tỉnh đã triển khai thực hiện nhiều chương trình, hoạt động mang lại lợi ích thiết thân cho đoàn viên, NLĐ, điển hình như: đẩy mạnh thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở mà trọng tâm là tổ chức hội nghị NLĐ; thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể; tổ chức đối thoại tại nơi làm việc... Tuy nhiên cũng thẳng thắn nhìn nhận vẫn còn có nhiều hạn chế trong hoạt động công đoàn. Nhiều CĐCS sau khi thành lập hoạt động không hiệu quả; cán bộ CĐCS kiêm nhiệm chưa tập trung thời gian cho công tác công đoàn, chưa phát huy vai trò, trách nhiệm, mạnh dạn lên tiếng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho NLĐ hoặc tham mưu, phối hợp triển khai thực hiện phát triển sản xuất, kinh doanh, các phong trào thi đua trong DN. Vì vậy, chưa thu hút, tập hợp được NLĐ, cũng như tạo được sự tin tưởng, hợp tác của người sử dụng lao động.
Công tác tuyên truyền, vận động thành lập CĐCS đến các chủ DN, NLĐ hết sức khó khăn. Do các buổi tuyên truyền đều thực hiện ngoài giờ làm việc. Khoảng thời gian này, NLĐ đã mệt mỏi, tâm lý cần được nghỉ ngơi, nên việc tuyên truyền không mấy hiệu quả. Ngoài ra, hầu hết công nhân lao động trực tiếp sản xuất có trình độ học vấn hạn chế, chưa nhận thức hết ý nghĩa, quyền lợi khi tham gia tổ chức công đoàn nên cũng không mặn mà tình nguyện gia nhập tổ chức công đoàn hay quan tâm đến việc thành lập tổ chức công đoàn tại DN…
Đồng chí Nguyễn Hữu Hòa cho biết thêm: Chỉ tiêu năm 2020 của LĐLĐ tỉnh là thành lập mới 16 CĐCS tại DN, với 1.200 đoàn viên. Đến thời điểm này, các chỉ tiêu này gần như đã được hoàn thành. Tuy nhiên, để công tác phát triển đoàn viên, thành lập CĐCS tại DN đạt hiệu quả hơn nữa cần phải có sự nỗ lực của các cấp công đoàn, sự phối hợp, vào cuộc của các ngành chức năng. Để làm được điều này, LĐLĐ tỉnh tiếp tục chỉ đạo các công đoàn cấp trên cơ sở theo dõi, khảo sát, nắm rõ tình hình DN, lao động trên địa bàn, ngành mình quản lý; phân tích, đánh giá tình hình; trên cơ sở đó đề ra chỉ tiêu phát triển đoàn viên và CĐCS cho từng giai đoạn. Trước mắt phấn đấu 100% DN có từ 20 lao động được đóng bảo hiểm xã hội trở lên thành lập tổ chức công đoàn. Bên cạnh đó, các cấp công đoàn xác định phương châm "hướng mọi hoạt động về cơ sở", đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của NLĐ cũng như chủ DN trong việc thành lập CĐCS, phát triển đoàn viên; không ngừng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ công đoàn, nhất là thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ, chăm lo đời sống, tạo niềm tin, làm động lực thu hút NLĐ tham gia vào tổ chức công đoàn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thành lập tổ chức công đoàn tại DN.
Uyên Thu