Triển khai nhiệm vụ năm 2020, BHXH tỉnh luôn chủ động thực hiện nhiều giải pháp để kịp thời đảm bảo an sinh xã hội cho người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN, tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị, doanh nghiệp. Các quy trình nghiệp vụ và các chương trình phần mềm nghiệp vụ của ngành dần hoàn thiện, dữ liệu ngành được tập trung trên hệ thống đã giúp giải quyết nhanh, chính xác các chế độ, chính sách BHXH, BHYT cho người lao động và nhân dân, đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý của ngành. Đến tháng 12-2020, tỷ lệ bao phủ BHYT toàn tỉnh đạt 93,1% (550.100 người/ 590.923 người dân); số thu BHXH, BHYT, BHTN là 1.122,5 tỷ đồng đồng, đạt 100,05% kế hoạch và 550.100 người tham gia BHYT, đạt 100% kế hoạch.
Người dân khám bệnh bằng thẻ bảo hiểm y tế tại Trung tâm Y tế huyện Ninh Sơn. Ảnh: Văn Miên
Về cơ bản kế hoạch năm 2020 hoàn thành, nhưng nhìn vào chỉ tiêu của từng chính sách bảo hiểm vẫn còn gặp nhiều vướng mắc và tồn tại. Cụ thể, đến tháng 12-2020, có 36.926 người tham gia BHXH bắt buộc, đạt 95,3%; 31.823 người tham gia BHTN, đạt 92% kế hoạch; 6.740 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 90%; tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN là 32,5 tỷ đồng, chiếm 2,9% trên tổng số thu theo kế hoạch BHXH Việt Nam giao, cao hơn 0,62% so với chỉ tiêu BHXH Việt Nam giao. Theo lãnh đạo BHXH tỉnh do dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến các đơn vị hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp rất nhiều khó khăn về tài chính dẫn đến gặp khó khăn trong chi trả, phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm. Số đối tượng tham gia BHXH, BHYT tăng hàng năm, nhưng tỷ lệ tăng thấp, do các giải pháp mở rộng đối tượng này chưa thực sự hiệu quả, chưa khai thác có hiệu quả số lao động đủ điều kiện tham gia BHXH theo luật định. Tỷ lệ bao phủ BHYT đạt so với chỉ tiêu giao theo Quyết định số 1167/2016/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, nhưng phần lớn là do sự hỗ trợ đóng BHYT từ ngân sách nhà nước, vì vậy việc phát triển và mở rộng đối với dân số còn lại rất khó khăn (đặc biệt là đối tượng hộ gia đình). Người dân ở các vùng bãi ngang, ven biển vừa được công nhận xã nông thôn mới không được nhà nước hỗ trợ mua thẻ BHYT. Ý thức chấp hành pháp luật của người sử dụng lao động và người lao động còn hạn chế; tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT chưa được khắc phục đã ảnh hưởng đến việc thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT cho người lao động theo quy định của pháp luật; chế tài xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH chưa đủ tính răn đe đối tượng vi phạm.
Ngoài ra, hiệu quả hoạt động phối hợp đôn đốc thu nợ BHXH, BHYT, BHTN còn nhiều hạn chế trong khâu phối hợp, hoạt động chưa được thường xuyên. Công tác thanh tra, kiểm tra và phối hợp thực hiện chính sách BHXH, BHYT của cơ quan quản lý nhà nước chưa thường xuyên, chưa quyết liệt; việc ứng dụng công nghệ thông tin, liên thông dữ liệu quản lý giữa các ngành chưa được đồng bộ. Cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế của một số cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) chưa đáp ứng được nhu cầu KCB của người dân; việc chỉ định dịch vụ kỹ thuật tăng cao, trong khi nhân sự thực hiện công tác giám định vừa thiếu, vừa yếu nên hạn chế trong việc kiểm soát việc chỉ định thuốc, dịch vụ y tế. Các ngành liên quan chưa thực hiện tốt công tác phối hợp tuyên truyền Luật BHXH, BHYT đến người dân; mặt khác nhận thức của người dân về chính sách BHXH, BHYT còn hạn chế, đội ngũ đại lý thu ở cơ sở chưa nhiệt tình trong công tác tuyên truyền, vận động tham gia và tiếp tục đóng BHXH, BHYT.
Để khắc phục thực trạng nêu trên, BHXH tỉnh sẽ chủ động, tích cực tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh và bám sát sự chỉ đạo của BHXH Việt Nam; phối hợp chặt chẽ với các ngành có liên quan để tổ chức thực hiện hiệu quả chính sách pháp luật BHXH, BHYT. Phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành có liên quan xác định số lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Tăng cường, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra các đơn vị sử dựng lao động, các cơ sở KCB BHYT để ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT và việc lạm dụng quỹ BHXH, BHYT; kiên quyết xử phạt đối với những đơn vị vi phạm pháp luật BHXH, BHYT; công bố danh sách các đơn vị nợ lớn, kéo dài trên các phương tiện thông tin đại chúng. Phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế trong tổ chức quản lý qũy BHYT, trong kiểm tra, giám sát các cơ sở KCB; chủ động kiểm soát chặt chẽ đối với cơ sở KCB, tăng cường kiểm soát thông tin cảnh báo trên Hệ thống thông tin giám định BHYT, đảm bảo quyền lợi KCB cho người có thẻ BHYT.
Tiếp tục phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT đến các tổ chức và nhân dân bằng nhiều hình thức phù hợp; mở rộng hệ thống Đại lý thu BHXH, BHYT; đổi mới và làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyện, phổ biến chính sách pháp luật BHXH, BHYT cho người lao động, nhân dân bằng nhiều hình thức và đạt hiệu quả thiết thực, trong đó chú trọng các hình thức tuyên truyền trực tiếp như tổ chức tọa đàm, đối thoại.
Bên cạnh giải pháp của ngành, BHXH tỉnh cũng kiến nghị BHXH Việt Nam tăng cường công tác phối hợp các ngành chức năng ở Trung ương để chỉ đạo các ban, ngành địa phương tổ chức, phối hợp thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về lao động, BHXH và các biện pháp chế tài đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT. Đối với UBND tỉnh, tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành, UBND các cấp tích cực phối hợp thực hiện tuyên truyền chính sách, pháp luật BHXH, BHYT đến nhân dân và người lao động trên địa bàn tỉnh và phối hợp thanh tra, kiểm tra thực hiện pháp luật BHXH, BHYT tại các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh.
Bình An