Ninh Sơn là một trong những địa phương có diện tích trồng mì tương đối lớn, riêng niên vụ 2021-2022, toàn huyện trồng trên 2.800 ha và đang đến kỳ thu hoạch. Tuy nhiên, hiện nay, hộ trồng mì đang gặp khó khăn do những tháng cuối năm mưa nhiều khiến cây mì bị úng rễ, thối củ hàng loạt dẫn đến năng suất và giá thành bị sụt giảm.
Những ngày này, tại các xã Lâm Sơn, Hòa Sơn, Quảng Sơn của huyện miền núi Ninh Sơn, nông dân trồng mì đang đứng ngồi không yên vì mưa liên tục khiến nhiều diện tích mì sắp thu hoạch bị ngập úng. Người trồng mì đang tranh thủ công nhà và mướn thêm lao động để thu hoạch mì sớm vì nếu để lâu cây mì sẽ bị thối củ. Tại cánh đồng mì tại thôn Triệu Phong, xã Quảng Sơn, chúng tôi ghi nhận sự khẩn trương của nông dân trong việc thu hoạch mì. Anh Nguyễn Thanh Bình ở địa phương cho biết: Tranh thủ ngày nắng ráo, vợ chồng tôi thuê 3 lao động tất bật thu hoạch sớm ruộng mì gần 3 ha. Dù cây mì chưa đến kỳ thu hoạch nhưng vẫn phải nhổ sớm vì nếu càng để lâu củ mì càng bị thối, năng suất và chất lượng bột sẽ giảm, giá bán sẽ càng thấp hơn. Cùng chung cảnh ngộ, anh Trương Thanh Châu, thôn Triệu Phong 1, ngậm ngùi: Gần 1 ha mì của gia đình trồng một năm qua nhưng nay thu hoạch toàn là củ thối. Vụ mì năm nay coi như lỗ nặng, năng suất rất thấp, bên cạnh đó do vật giá leo thang nên cái gì cũng tăng, từ phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đến công lao động, trong khi giá mì lại tăng nhẹ. Giá mì niên vụ này tuy có tăng và ổn định so với niên vụ trước, khoảng 2.000-2.200 đồng/kg, nhưng năng suất thấp nên sau khi trừ chi phí sản xuất nhiều nông hộ vẫn không có lãi, thậm chí còn bị lỗ. Đầu tư gần 35 triệu đồng để trồng mì từ tháng 2/2022 đến nay nhưng chỉ thu hồi được vốn, chưa tính công gia đình bỏ ra suốt một năm - anh Châu than thở.
Nông dân huyện Ninh Sơn thu hoạch mì.
Theo ghi nhận, những gốc mì sau khi nhổ lên phần lớn đều bị thối củ, thêm nữa do chưa đến kỳ thu hoạch nên củ nhỏ hơn nhiều so với vụ trước. Theo nông dân địa phương, nếu mưa kéo dài thì những diện tích mì chưa thu hoạch khả năng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dự kiến năng suất sẽ sụt giảm so với niên vụ trước. Qua tìm hiểu, niên vụ 2020-2021 trung bình 1 ha mì năng suất đạt khoảng 15-16 tấn, nhưng niên vụ này giảm 50%, nhiều gốc mì nhổ lên củ bị thối một nửa, có gốc củ thối hoàn toàn.
Theo ông Dương Đăng Minh, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Ninh Sơn, cây mì là một trong hai cây trồng chủ lực ở địa phương giúp bà con xóa đói, giảm nghèo và vươn lên làm giàu. Thế nhưng năm nay tình trạng cây mì bị thối củ khiến nông dân gặp nhiều khó khăn. Để hạn chế thiệt hại, hiện nay chính quyền địa phương đã phối hợp với ngành Nông nghiệp huyện đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nông dân tập trung thu hoạch sớm số diện tích ở vùng trũng thấp. Đồng thời, đề nghị Công ty Cồ phần Tinh bột sắn Ninh Thuận tăng công suất thu mua mì tươi cho nông dân, trong đó ưu tiên thu mua mì ở những vùng bị ngập úng để giảm thiệt hại cho bà con nông dân.
Thanh Thịnh