Kết luận về hiện tượng bùn phun trào ở thôn Suối Đá, xã Lợi Hải, huyện Thuận Bắc.

Trong số năm ổ bùn phun trào ở thôn Suối Ðá, xã Lợi Hải, huyện Thuận Bắc, có hai ổ mới phun vào cuối tháng 2-2011, hai ổ phun lên cách đây hơn sáu tháng và một ổ đùn phun lên khoảng năm 1970. Bùn trào lên theo các họng nứt đất tạo thành các ổ phân bố theo hướng đông bắc - tây nam, đường kính mỗi ổ bùn từ 1,6m đến 3 m, cao từ 0,4 đến 0,8 m so với mặt đất, độ sâu từ 5 đến 6 m.

(NTO) Chiều ngày 8-7, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước thuộc Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Trung tổ chức cuộc họp kết luận chính thức nguyên nhân dẫn đến hiện tượng bùn phun trào ở thôn Suối Ðá, xã Lợi Hải, huyện Thuận Bắc. Tham dự cuộc họp có đại diện lãnh đạo huyện Thuận Bắc và các thành viên trong Hội đồng Khoa học của tỉnh.

Cán bộ Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước trình bày kết luận tại cuộc họp.

Theo báo cáo chính thức của Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước: Nguyên nhân xảy ra hiện tượng bùn phun trào trong diện tích 1.700 m2 đất trồng lúa của hai hộ nông dân Eamaxít Sớn và Chamaléa Ngăm ở thôn Suối Ðá, xã Lợi Hải, huyện Thuận Bắc là một dạng tai biến địa chất nứt đất kèm theo xuất lộ bùn quy mô nhỏ, không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động kinh tế, dân sinh của người dân trong vùng. Hiện tượng này liên quan đến yếu tố nội sinh là chủ yếu, do hoạt động của đứt gãy kiến tạo trẻ Suối Đá phương Đông Bắc – Tây Nam và có ảnh hưởng của yếu tố ngoại sinh như hoạt động của nước mưa và áp lực nước ngầm cộng với nền đất yếu nên đã làm phun trào bùn lên khỏi mặt đất.

Ông Nguyễn Đức Thái, Trung tâm tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước phân tích
đặc điểm hóa học của loại bùn phun trào ở Thuận Bắc tại cuộc hop.

Loại bùn này có nguồn gốc vô cơ, được cấu thành bởi 3 hợp phần là khoáng vật + mảnh đá, phức chất keo và dung dịch bùn có nước, và có thành phần chủ yếu là silic, với hàm lượng SiO2 trung bình 77,35%; bột sét trung bình chiếm 27% và độ PH của bùn là 6,98%, thuộc mức trung tính. Bùn trào lên theo các họng nứt có màu xám sáng, xanh nhạt, ở dạng nhũ tương lỏng, sền sệt, mịn, sờ mát tay, độ bám dính và độ linh động cao, khả năng giữ nước tốt. Theo ông Ngô Tuấn Tú, Phó Liên đoàn trưởng Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Trung cho biết: Đây là loại bùn được kết tinh từ nước khoáng lạnh, có chất lượng tốt, trong bùn có chứa một số nguyên tố vi lượng chủ yếu nằm dưới giới hạn tối đa cho phép như: Zn, Mo, Cu, Co, F,…rất cần thiết cho con người.Vì vậy, loại bùn này có thể khai thác đưa vào sử dụng với mục đích tắm ngâm điều dưỡng, chữa bệnh và phục hồi sức khỏe.

Đo độ sâu của hố bùn phun trào.

Ước tính trữ lượng tài nguyên bùn khoáng ở thôn Suối Đá, xã Lợi Hải, huyện Thuận Bắc khoảng 30.409 tấn, đáp ứng cho việc khai thác khoảng 600 tấn bùn tinh lọc/năm và hoạt động trong khoảng 13 năm. Theo dự báo của Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Trung, hiện tượng bùn phun trào sẽ tiếp tục xảy ra theo quy luật tự nhiên, trong phạm vi khu vực đã xuất lộ, nhất là khi xảy ra mưa lớn. Do đó, để đảm bảo an toàn cho hoạt động dân sinh tại khu vực, các ngành chức năng cần có biện pháp cụ thể như làm rào chắn, dựng biển cảnh báo, nghiêm cấm không cho người và gia súc qua lại tại khu vực này.

Văn Thanh