Nghĩ về "Công - dung - ngôn - hạnh"

(NTO) Thời phong kiến, chuẩn mực đạo đức của người phụ nữ Việt Nam là “tứ đức”, tức là gồm đủ “công – dung – ngôn - hạnh”. “Tứ đức” là khuôn mẫu để người phụ nữ hoàn thiện nhân cách. Theo thời gian, những chuẩn mực đạo đức, các quan niệm về cái đẹp của người phụ nữ có nhiều thay đổi để phù hợp với sự phát triển của xã hội hiện đại.

Hiểu một cách đơn giản, “Công” là tài năng của người phụ nữ. Ngày nay, khi xã hội phát triển thì ý nghĩa chữ “Công” lại càng được mở rộng hơn, người phụ nữ không chỉ đảm đang, quán xuyến trong gia đình mà họ còn tích cực tham gia công tác ngoài xã hội. Họ không chỉ là những người phụ nữ “giỏi việc nước”, mà còn “đảm việc nhà”.

“Dung” là vẻ đẹp hình thức kết hợp với vẻ đẹp tâm hồn. Quan niệm về cái đẹp ở mỗi thời đại có sự khác nhau, nhưng tựu trung vẫn luôn đề cao và trân trọng vẻ đẹp tâm hồn. Xã hội càng phát triển thì vẻ đẹp tâm hồn, tình cảm càng có giá trị. Vì vậy, đối với người phụ nữ, dù trong xã hội nào cũng cần phải trau dồi cái đẹp để dung hòa được vẻ đẹp hình thể và tâm hồn. Một người phụ nữ đẹp phải có lòng nhân ái, sự khoan dung, độ lượng và vị tha.

“Ngôn” là lời ăn tiếng nói. Lời nói vốn là một trong những chuẩn mực để đánh giá một con người. Đối với người phụ nữ, ngoài việc sở hữu trí tuệ, họ còn cần phải thuyết phục người khác bằng cách nói năng lịch thiệp, ứng xử thông minh, khéo léo. Một giọng nói nhẹ nhàng luôn có sức thuyết phục người đối diện và dễ dàng đem lại kết quả trong công việc.

“Hạnh” là nết na, là phẩm chất đáng quý của người phụ nữ. Đó là sự hiếu thảo của người con, đức tính thủy chung của người vợ, giàu lòng nhân ái của người mẹ. Đối với người phụ nữ, chữ “Hạnh” không thể thiếu. Người phụ nữ cần phải biết giữ gìn phẩm hạnh của mình, biết trân trọng và yêu quý gia đình. Bên cạnh việc giữ gìn phẩm chất truyền thống, người phụ nữ cần phải biết phấn đấu cho sự nghiệp, sống có trách nhiệm với xã hội, cộng đồng.

Như vậy, tứ đức ngày xưa là thước đo để người phụ nữ suốt đời rèn luyện phấn đấu, giữ gìn. Ngày nay, đó vẫn là chuẩn mực của người phụ nữ nhưng đã được bổ sung thêm nhiều nét mới. Người phụ nữ thời nay cần kết hợp hài hòa giữa những phẩm chất đạo đức truyền thống với những tính cách hiện đại. Sự bao dung, dịu dàng, đức hy sinh là thiên tính của người phụ nữ. Và phẩm chất ấy càng được thể hiện rõ nét qua bốn chữ: Công, Dung, Ngôn, Hạnh.