Mô tả cây
Cây long đởm là một loại cỏ sống lâu năm, cao 35-60cm. Thân rễ ngắn, rễ nhiều, đường kính 2-3mm, vỏ ngoài màu vàng nhạt. Thân mọc đứng, đơn độc hay 2-3 cành, đốt thường ngắn so với chiều dài của lá. Lá mọc đối, không cuống, lá phía dưới thân nhỏ, phía trên to rộng hơn, dài từ 3-8cm, rộng từ 0,4-3cm. Hoa hình chuông màu lam nhạt hay sẫm, mọc thành chùm không cuống ở đầu cành hoặc ở kẽ lá phía trên. Mùa hoa tháng 9-10, mùa quả tháng 10.
Công dụng và liều dùng
Long đởm vị đắng, tính hàn, vào 3 kinh can, đởm và bàng quang. Có tác dụng tả can đảm thực hoả, thanh hạ tiêu thấp nhiệt, có tính chất thu sáp. Những người tì vị hư nhược, đi tả và không thấp nhiệt, không thực hoả thì không dùng được.
Long đởm thảo được dùng làm thuốc giúp sự tiêu hoá, thuốc bổ đắng, làm cho đại tiện dễ dàng. Liều dùng 2-3g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc rượu.
Ngoài công dụng giúp sự tiêu hoá, long đởm thảo còn tác dụng chữa sốt, đau mắt đỏ nhức, an thần kinh.
Đơn thuốc có long đởm thảo
Long đởm thảo 2g, đại hoàng 1g, hoàng bá 1g, nước 200ml, sắc lấy 100ml. Chia 3 lần uống trong ngày, 15 phút trước bữa ăn để làm thuốc giúp sự tiêu hoá, ăn uống không tiêu.
Long đởm thảo 0,5g, hoàng bá 0,5g, sinh khương sấy khô 0,3g, quế chi 0,3g, hồi hương 0,3g, kê nội kim 0,6g, sơn tra sao cháy 1g. Tất cả tán bột, trộn đều. Chia 3 lần uống trong ngày, chữa đau dạ dày, ăn uống không tiêu, đầy bụng.
Đức Doãn (Theo Những Cây thuốc và Vị thuốc Việt Nam)