EU và Iran đàm phán thúc đẩy thỏa thuận hạt nhân

Ngày 22-6, tại Luxembourg, đại diện cấp cao Liên minh châu Âu (EU) về chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini (Phê-đê-ri-ca Mô-ghê-ri-ni) đã gặp Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif (Mô-ha-mát Da-vát Da-ríp) cùng Ngoại trưởng các nước Anh, Đức và Pháp nhằm thúc đẩy một thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Tehran, khi thời hạn chót mà các bên đặt ra đang đến gần.

Bà Mogherini đánh giá cuộc gặp là "bổ ích" và tỏ ý hy vọng Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) có thể đạt thỏa thuận với Tehran về chương trình hạt nhân của Iran trước cuối tháng 6. Trong khi đó, ông Mohammad Javad Zarif tuyên bố với ý chí chính trị mà các bên thể hiện, có cơ hội tốt để đạt thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Iran trước ngày 30-6 hoặc vài ngày sau đó.

Về phần mình, Anh và Pháp yêu cầu bất kì một thỏa thuận nào về chương trình hạt nhân của Iran cần phải bao gồm một chế độ kiểm tra toàn diện để bảo đảm Tehran tuân thủ các cam kết của mình. Theo Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius (Lô-răng Pha-bi-uýt), "một thỏa thuận mạnh" phải bao gồm yếu tố kiểm tra rộng rãi, gồm cả kiểm tra các địa điểm quân sự nếu cần và tự động tái áp dụng các biện pháp trừng phạt nếu Iran vi phạm thỏa thuận. Cho tới nay, Iran vẫn tuyên bố không cho phép quốc tế thanh sát các địa điểm quân sự

Hồi tháng 11-2013, Iran và Nhóm P5+1 đã đạt thỏa thuận tạm thời, theo đó Tehran đình chỉ một số hoạt động hạt nhân nhạy cảm để đổi lấy việc dỡ bỏ một số biện pháp trừng phạt của phương Tây nhằm tạo thuận lợi cho các nỗ lực ngoại giao thúc đẩy giải quyết tranh cãi xung quanh vấn đề hạt nhân của Iran. Đầu tháng 4 vừa qua, hai bên đã đạt một thỏa thuận khung và ấn định hạn chót ngày 30-6 này để đạt thỏa thuận cuối cùng.